Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Bangladeş’te yaşananlara ait yazılı açıklama yaptı.
Bangladeş’teki iktidar geçişinin barışçıl ve insan hakları rehberliğinde yapılmasının kıymetine işaret eden Türk, ülkenin milletlerarası yükümlülüklerine uygun davranması, protestolarda yüzlerce kişinin öldürülmesinden ve binlerce kişinin yaralanmasından sorumlu olanların hesap vermesinin hayati ehemmiyet taşıdığını bildirdi.
Türk, “Geçiş şeffaf ve hesap verebilir bir biçimde yürütülmeli, tüm Bangladeşlilerin manalı iştirakine açık ve kapsayıcı olmalı. Daha fazla şiddet yahut misilleme olmamalıdır.” tabirlerini kullandı.
Ülkede demokratik tertip ve hukukun üstünlüğünün mümkün olan en kısa müddette sağlanması gerektiğini vurgulayan Türk, tüm acil durum tedbirlerinin memleketler arası hukuka uygun olarak sonlandırılması gerektiğini belirtti.
Türk, “Keyfi olarak gözaltına alınan herkes özgür bırakılmalı ve insan hakları ihlallerinden sorumlu olan herkes hesap vermelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Geçen ay başlayan barışçıl protestoların akabinde yaşanan şiddet olayları ve yetkililerin sert müdahalesiyle ilgili tez edilen tüm insan hakları ihlallerinin kapsamlı, tarafsız ve şeffaf bir formda soruşturulması davetini yineleyen Türk, kamuoyunun da itimadını sağlamak ismine soruşturmaların bağımsız yürütülmesi gerektiğini ve bu süreci desteklemeye hazır olduklarını kaydetti.
Türk, halkın “adalet ve ıslahat taleplerine” kulak verilmesi gerektiğine dikkati çekti.
Bangladeş ordusu, Başbakan Vecid’in resmi konutundan ayrılmasının akabinde ülkede geçiş hükümeti kurulacağını açıklamıştı.
NE OLMUŞTU?
Bangladeş’te 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’nda vazife alan şahısların çocuklarına kamuda kontenjan ayrılması kararının akabinde temmuz ortasında öğrencilerin başını çektiği protestolar başlamıştı.
Günlerce süren protestolarda hükümet, 147 kişinin hayatını kaybettiğini açıklarken basında yer alan haberlerde meyyit sayısının 200’ü aştığı belirtilmişti.
Hükümet, internet kesintisi, sokağa çıkma yasağı ve resmi tatil ilanlarıyla protestoları denetim altına almaya çalışmış lakin bu adımlar tansiyonu düşürmemişti.
Yüksek Mahkemenin kontenjan kotası oranlarını düşürmesinin akabinde ise protestocular, taleplerinin yerine geldiğini ve şovlara son verdiklerini duyurmuştu.
“Kamuda kontenjan” protestolarında hükümet tarafından suçlanan Cemaat-i İslami Partisi ve öğrenci kanadı Chhatra Shibir’in yasaklanması üzerine öğrenciler, Başbakan Pir Hasina Vecid’in bu kararını “adaletsizlik” olarak nitelemişti.
Bangladeş’te Hasina hükümetini protesto etmek ve “kamuda kontenjan” protestolarında hayatını kaybedenler için adalet talebiyle öğrenciler, tekrar toplanmaya başlamış ve polisle çatışmalar yaşanmıştı.
En son 4 ve 5 Ağustos’ta hükümet aykırısı protestolardaki şiddet olaylarında 100’den fazla kişi hayatını kaybetmişti.