İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, İran’ın Moskova’da düzenlenen Rusya ve Körfez İşbirliği Kurulu (KİK) Doruğu’nda, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran ortasında egemenlik tartışmasına yol açan Basra Körfezi’ndeki 3 ada hakkında yayınlanan ortak bildiriye reaksiyon olarak, Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Alexey Yurievich Dedov’ın bakanlığa çağrıldığını bildirdi. Görüşmede Rus büyükelçiye Tahran idaresinin, Basra Körfezi’ndeki adalara ait yayınlanan ortak bildiriye reaksiyonunun iletildiği belirtildi. Rusya’dan İran’ın denetiminde olan adalar hakkındaki telaffuzlarını değiştirmesi gerektiği belirtilerek Basra Körfezi’ndeki 3 adanın “sonsuza kadar” İran’ın egemenliğinde olacağı vurgulandı.
Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Dedov ise Tahran idaresinin itirazını Moskova’ya ileteceğini, Rusya’nın İran’ın toprak bütünlüğü ve egemenliğine hürmet duyduğunu tabir etti.
NE OLMUŞTU?
Rusya’nın başşehri Moskova’da 10 Temmuz’da “Rusya-Körfez İşbirliği Kurulu 6. Stratejik Diyalog Toplantısı” düzenlenmişti. Toplantı sonrası yayınlanan ortak bildiride İran ile BAE ortasındaki tartışmalı 3 ada hakkında, “BAE’nin, Büyük Tunb, Küçük Tunb ve Ebu Musa adalarıyla ilgili İran ile yaşadığı uyuşmazlığa milletlerarası hukuk kuralları çerçevesinde ve ikili müzakereler yoluyla barışçıl bir tahlile ulaşma teşebbüsü dahil olmak üzere tüm barışçıl gayretlere dayanak verilecektir” sözleri kullanılmıştı.
Hürmüz Boğazı’na yakınlığı ve bölgedeki petrol potansiyeli nedeniyle stratejik ehemmiyete sahip Ebu Musa, Büyük Tunb ve Küçük Tunb adaları, İran ve BAE ortasında egemenlik tartışmalarına neden oluyor. 1971’e kadar İngiliz işgali altında olan adalarda İngiltere’nin Kasım 1971’de çekilmesiyle İran hakimiyeti ele geçirdi.
BAE adalara askeri güçlerini konuşlandıran İran’ı “işgalci” olarak nitelendirirken, İran ise adalar üzerinde tarihi egemenlik tezinde bulunarak İngiltere’nin adalardan çekildiği tarihte şimdi kurulmamış olan BAE’nin hakimiyet tezinde bulunamayacağını savunuyor.